ABD’deki Boston College’da görev yapan Türk bilim insanı Prof. Dr. Tayfun Sönmez ve Prof. Dr. Utku Ünver, algoritma ve bilgisayar yazılımı kullanarak karaciğer nakli için vericileri eşleştiren bir sistem geliştirdi. Bu sistemi Malatya’daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi’nde uygulayan ekip, 33 hastayı nakil operasyonuyla sağlığına kavuşturdu.
İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz, kadavradan organ bağışının yetersiz olduğunu ve bu nedenle karaciğer nakli bekleyen hastaların kendi donörlerini bulmak zorunda kaldığını ifade etti. İnönü Üniversitesi’nde bugüne kadar 3.500’den fazla nakil gerçekleştirdiklerini belirten Yılmaz, bu nakillerin yüzde 85’inin canlı donörlerden, yüzde 15’inin ise kadavradan gerçekleştirildiğini açıkladı.
Prof. Dr. Yılmaz, canlı donörlerin sadece yüzde 30-40’ının hastaya uygun olduğunu, ancak uygun olmayan bir donörün başka bir hastaya uygun olabileceğini ve böylece çapraz nakillerin yapıldığını söyledi. 2019’da 5 karaciğer naklini aynı anda gerçekleştirdiklerini belirten Yılmaz, bu operasyonun ardından çapraz nakil sistemini geliştiren Prof. Dr. Tayfun Sönmez’in ekibinin Malatya’ya geldiğini ve bu sistemi burada uygulamaya başladıklarını açıkladı.
Prof. Dr. Yılmaz, bu çapraz nakil sisteminin dünyada çok nadir uygulandığını belirtti ve özellikle Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerde birer kez 3’lü çapraz nakil yapıldığını söyledi. Ancak Malatya’da 3 tane 3’lü ve birçok 4’lü çapraz karaciğer nakli gerçekleştirildiğini belirtti. Bu sistemin, organ nakli bekleyenler için umut ışığı olduğunu vurguladı.
Kovid-19 pandemisi nedeniyle planlanan uygulamayı 2021’in sonunda gerçekleştirmek zorunda kaldıklarını belirten Yılmaz, depremlere rağmen başarılı operasyonlar gerçekleştirdiklerini ifade etti.
Ayrıca, İnönü Üniversitesi Tıp Merkezi’nin dünya genelinde dikkat çektiğini ve birçok ülkeden akademisyenlerin burada eğitim aldığını söyledi.
İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, çapraz nakillerin sağlık turizminde de yeni bir alan açtığını belirterek, “Üçüncü bir özelliğimiz de karaciğer nakli ile ilgili karaciğerle ilgili çok önemli araştırmaları yapan ve yeni metotlar tanımlayan tıbba yeni yöntemler kazandıran bir bilimsel araştırma merkeziyiz. En son geldiğimiz noktada çapraz karaciğer nakli ile çok önemli bir açılımı ülkemize ve dünyaya sağlamış olduk. Ümit ediyorum ki karaciğer çapraz nakillerini yapan bizim ekibimiz de Nobel ödülü alarak bu güzel başarıyı taçlandıracağız.” dedi.